Het maken van tempeh kent een aantal spelregels. Daarbij is een beetje rekenen en meten ook wel erg handig. Met vallen, gewekt worden en opstaan vond ik de sleutel naar de tempeh-mysteriën.
Ten eerste is daar het ontvliezen van de peulvruchten. Als je het velletje er niet afhaalt, dan kan de tempeh schimmel Rhizopus zijn werk niet doen. Nu kun je wel altijd tempeh van spliterwten maken, maar daar gaat de lol ook wel op een gegeven moment van af. Wanneer wrijf je het velletje er af; na het weken, of na het koken, gebruik je kleine of grote peulvruchten of hak je ze na het garen gewoon doormidden?
Of zal ik droge bonen breken in mijn graanmolen? Dat durfde ik maar niet aan. Ik zag in gedachte de hele molen al ontploffen en ik denk dat als het zou lukken, dat de bonen te fijn worden vermorzeld.
De uitdagingen met het ontvellen zijn inmiddels met verschillende werkwijzen overwonnen…
Dan komt het fermenteren met de tempehschimmel. Ik gebruik mijn oven met het lampje aan. Dat moet er voor zorgen dat er een temperatuur rond de 30 ˚C ontstaat. Dat gaat met wisselende resultaten goed. Of niet. Het lukte geregeld wel, maar in gevallen vormde de schimmel geen geheel compacte koek. Soms ging het zelfs helemaal mis, de schimmel begon te groeien, maar zette niet door. Met eindresultaat een plakkerige zak met een slijmerige massa. Dat is helaas enkele reis compost.
Pas kort geleden viel het muntje bij me dat na 12 uur fermenteren de tempeh zelf warmte gaat produceren. Ahhhhhhhh…., ik heb mijn tempeh soms door oververhitting laten verpieteren.
Gewapend met een kerntemperatuurmeter ging ik direct aan de slag. Een tempEhureka momentje. Boontjes met schimmelsporen de oven in, de kerntemperatuurmeter er in en de temperatuur op 32 ˚C ingesteld.
En ja hoor, precies 12 uur en 30 minuten later gilde de meter het uit. Dat deed hij om 02:50 in de nacht. Ik versuft mijn bed uit, naar beneden en het lampje van de oven uitgedaan.
Een dag later oogstte ik een geweldige tempeh!
En wat ook heel fijn is: ik maakte plastic vrije tempeh. Dat stond ook op mijn verlanglijst. Het wordt meestal in geperforeerde plastic ziplock zakjes gemaakt. Deed ik in mijn eerste probeersels ook. Ik ben echter geen liefhebber van zacht plastic in combinatie met voeding: ik wil #plasticfree! Tempeh maak ik nu in RVS gastronorm gaatjespannen.
Mijn leermomenten:
Meten is weten.
Uren tellen is je niet uit je bed laten bellen.